MUTV
Olbrzymia popularność piłki nożnej na całym świecie, "medialność" tej dyscypliny, rosnące znaczenie rynków poza Europą (głównie rynek azjatycki) oraz niewykorzystane zasoby treści medialnej będącej w dyspozycji klubów przyczyniły się do powstania klubowych kanałów telewizyjnych - club-branded channels. Prekursorem tworzenia klubowych telewizji byli włodarze z Middlesbrough, którzy utworzyli FC. BORO TV, które do dziś rozpowszechniane jest lokalnie w okręgu Teesside, za pośrednictwem platformy kablowej NTL Digital. 10 sierpnia 1998 roku Manchester United jako drugi klub piłkarski na świecie założył własny kanał w telewizji - MUTV. Po nim ruszyły OM TV (Olimpique Marsylia), Real Madryt, FC Barcelona, AC Milan, Chelsea Londyn. Na przełomie 1999 i 2000 roku swoje platformy internetowe obejmujące usługi udostępniania materiałów audiowizualnych wprowadziły kluby angielskiej Premiership: Liverpool FC (liverpoolfc.tv) i Arsenal FC (Arsenal TV Online).
W inwestycje w kluby oraz we wspólne projekty medialne zarówno w zakresie tworzenia kanałów telewizyjnych czy radiowych, jak i rozbudowanych platform internetowych zdecydowało się zaangażować wiele koncernów medialnych. Partnerstwo znanych firm z branży mediów czy IT (m.in. BSkyB, NTL Digital - Premium TV, Granada Media Group, Terra Lycos, ITV, Rai Trade) zapewnia klubom dostęp do technologii, know-how czy też środków finansowych. Największym dystrybutorem (odbiorcy w 176 krajach) futbolowego kontentu jest obecnie Premium TV, obsługujący 80 klubów na Wyspach Brytyjskich.
Grupa telewizyjna Sky i stacja Granada TV (udziałowcy MU) zainwestowały w MUTV ok. 10 mln funtów. – "Manchester United to serial, od dziś możecie go oglądać codziennie, a nie raz na tydzień" - mówili szefowie stacji. MUTV jest dostępny dla abonentów brytyjskiej platformy cyfrowej Sky na kanale 406, oraz w sieciach kablowych ntl:home kanały 44/410 i Telewest Broadband na kanale 530. MUTV nadawany jest z Astry 2B - 28,2E z 12.324V (SR=27500, FEC=2/3) i kodowany w NDS-VideoGuard. Abonenci w Wielkiej Brytanii muszą miesięcznie zapłacić za MUTV aż 6 funtów (GBP), a abonenci w Irlandii 8 euro. Zupełnie inne koszty są podczas zamawiania MUTV Online przez Internet, ponieważ cena miesięczna wynosi 4 funty, a abonament roczny wynosi 40 funtów dla wszystkich użytkowników na świecie. Klubowy kanał Manchester United jest też dystrybuowany w następujących krajach: Finlandia, Norwegia, Szwecja, Dania, Arabia Saudyjska, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Grecja i Islandia. MUTV to tzw. stand-alone channel, który nie znajduje się w ofercie Sky, ale można go wykupić za dodatkową opłatą (w Polsce podobnie działa np. HBO w niektórych kablówkach). Aby oglądać MUTV, trzeba mieć w domu cyfrową antenę satelitarną z dekoderem Sky Digital (abonament ok. 25 funtów) lub kablówkę.
Programy emitowane są zarówno w czasie rzeczywistym (platformy cyfrowe i telewizje kablowe, internet), jak i w trybie Video-On-Demand (internet, telefonia 3G). Tradycyjne telewizje oferują pełną, 24- lub 16-godzinną ramówkę lub kilkugodzinne bloki programowe. Koszty subskrypcji wynoszą od ok. 7 do 9 euro miesięcznie dla kanałów satelitarno-kablowych i od 2 do 6 euro w przypadku telewizji internetowych. W kanałach internetowych część programu jest dostępna za darmo (m.in. video-newsy, podgląd boiska treningowego). Kontent produkowany przez klubowe spółki medialne uzupełnia również oferty wielu sportowych kanałów np. w Polsce – w ramach oferty Polsatu Sport można oglądać materiały MUTV.
Kanał klubowy z reguły jest jednak zdany na łaskę i niełaskę możnych telewizyjnego sportu.
“Jesteśmy niezmiernie wdzięczni Sky Sports, że pozwoliła nam na retransmisję" - mówił w listopadzie 2002 r. Peter Brookes.
Sky zgodziła się, by MUTV już pół godziny po zakończeniu relacji w Sky pokazała spotkanie MU z Leicester. Był to najmniejszy "poślizg" w historii MUTV. Stacja do dziś nie może pokazywać meczów na żywo, lecz jedynie retransmisje, i to z kilkugodzinnym opóźnieniem. M.in. dlatego tak niewielu Brytyjczyków decyduje się na wydanie tych 4 funtów na abonament.
"Na początku każdego sezonu subskrybentów przybywa, ale gdybyśmy mieli prawo do równoległych relacji, pofrunęlibyśmy w kosmos" - podkreśla Brookes.
Szef stacji buja jednak w obłokach, bo Sky zapłaciło za prawa do relacji live około miliarda funtów, a nawet Manchesteru United na razie nie stać na choćby częściowe ich odkupienie.
"Jeśli jednak stanie się to możliwe, Manchester będzie pierwszym w szeregu, by odnosić z tego niebotyczne korzyści" - pisze Manchester Evening News. Na razie MUTV jest więc jedynym elementem "Diabelskiej machiny", który nie przynosi zysków. Dla przykładu straty w pierwszym półroczu 2003 r. sięgnęły 250 tys. funtów.
"MUTV, to nie jest zwykła telewizja, to kanał promocyjny, który reklamuje koszulki, szaliki, gry komputerowe i kubeczki do kawy z logo Manchesteru United. Zysk więc powstaje, ale zupełnie gdzie indziej" - trafnie puentuje jedna z angielskich gazet.
Z powodu bardzo wysokich kosztów praw do transmisji na antenach klubowych telewizji nie można obejrzeć ligowych czy pucharowych meczów na żywo (w stacjach internetowych dostępny jest komentarz audio). Są one jednak retransmitowane już po kilku godzinach od ich zakończenia. W wersji "live" można natomiast zobaczyć mecze sparingowe i nieoficjalne pierwszej drużyny, występy drużyn rezerwowych i juniorskich.
Dzięki kanałom klubowym, odbiorca ma jednocześnie dostęp do treści, które w tradycyjnych mediach pojawiają się rzadko lub wcale... Oferta klubowych kanałów telewizyjnych obejmuje: najnowsze wiadomości z klubu na temat drużyn wszystkich kategorii wiekowych, treningi i prezentacje zawodników, podsumowania, ekskluzywne wywiady przed i po meczu, retransmisje i skróty spotkań, konferencje prasowe na żywo, mecze archiwalne, publicystyka, statystyki, opinie zawodników, trenerów, kibiców i ekspertów.
Czy tworzenie klubowej stacji w ogóle ma sens? - zastanawiał się w 2002 r. Martin Kelner, dziennikarz prestiżowego "Guardiana". Zarzucił MUTV lizusostwo, nudę i "zjednoczoną" propagandę (od United w nazwie klubu).
"Każdy piłkarz, który pojawia się na antenie, musi odpowiadać na te same sakramentalne pytania: »Jak bardzo genialny jest Sir Alex Ferguson i jak wspaniale czujesz się, grając w Wielkim Manchesterze United? « A potem puszczają retransmisję spotkania, które godzinę temu widziałeś już w Sky" - pisał Kelner. "Chciałem zrezygnować z abonamentu, ale ciągle znajdowałem jedynie informację o tym, jak go zamówić" – ironizował.
Szefowie Manchesteru nie pozostali głusi na krytykę. Zmiana wizerunku przyniosła efekty, choć za cenę dobrych stosunków z Alexem Fergusonem. W Anglii głośny był konflikt szkoleniowca MU ze stacją, gdy ta nie zgodziła się na wyrzucenie z pracy jednego z komentatorów, byłego gracza MU Stuarta Pearsona, który krytykował Fergusona za jedną z porażek. Liczba abonentów wzrosła o 70 proc. Obecnie MUTV ogląda ok. 75 tys. Brytyjczyków i ok. miliona widzów na całym świecie.
“Kiedy Ameryka i Wielka Brytania szykowały się na wojnę z Irakiem, dostawaliśmy maile z Bagdadu z pytaniami, czy Ryan Giggs wyzdrowieje do najbliższego meczu” - wspomina Peter Brookes, szef stacji.
Jej siłą stała się też szybka informacja. To na antenie MUTV fani po raz pierwszy usłyszeli od Davida Beckhama, że "i tak na zawsze pozostanie fanem Manchesteru", gdy zdecydował się na transfer do Realu. Światowa prasa i agencje jeszcze przez wiele dni cytowały te słowa, a wraz z nimi magiczną formułkę: "Powiedział w telewizji MUTV". Wpisując do przeglądarki internetowej nazwę stacji, przekonamy się, jak wiele piłkarskich informacji idzie w świat właśnie za jej pośrednictwem. Postanowili walczyć o zwiększenie liczby widzów w Anglii, mimo że motorem napędowym dla stacji były (i są) wpływy z abonamentów z zagranicy, m.in. z Norwegii, Danii, Rosji i Japonii. A jak najlepiej walczyć o angielskiego widza? Oczywiście trzeba zatrudnić marketingowców.
“Piłkarzy w czerwonych koszulkach kopiących piłkę można zobaczyć wszędzie. Widza nie można w kółko karmić takimi obrazkami” - mówili pracownicy agencji marketingowej Connectpoint z Manchesteru. To m.in. dzięki ich pomocy MUTV przeszła przed dwoma laty metamorfozę. Zlikwidowano programy, które pokrywały się z tym, co można zobaczyć w innych stacjach. Zmienił się też język. Do uszu fanów przestały sączyć się frazesy. W studiu jako prowadzący pojawili się kibice. Zadbano, by programy były obiektywne, krytyczne, czyli zgodne z oczekiwaniami fanów, którzy kochają swój klub, ale potrafią też (i lubią) ponarzekać. Connectpoint nakazał nawet zmianę wystroju studia, które początkowo było czerwono-czarno-białe. "To barwy klubowe, wystrój był więc tak oczywisty, że aż nieprzyjemny" - czytamy na stronie internetowej Connectpoint. Metamorfoza MU jest słynna w środowisku firm marketingowych. Na jej przykładzie powstają nawet tzw. case studies, czyli analizy przypadków, dzięki którym studenci marketingu mogą uczyć się rozwiązywania problemów.
W 2005 roku pod znakiem zapytania stanęła egzystencja kanału MUTV Manchesteru United (ok. 100 tys. abonentów). Brak spektakularnych sukcesów, niższe dochody i odejście Davida Beckhama miały z pewnością swój znaczący wpływ na spadek zainteresowania kanałem. Także telewizyjnemu projektowi naszpikowanego gwiazdami Chelsea FC wciąż brakuje abonentów, by mógł na siebie zarabiać. Ostatnio podano informacje, że spadły dochody klubu MU i to o połowę, co ma także przełożenie na istnienie kanału telewizyjnego. Słabe wyniki piłkarzy MU na boisku, przyćmione przez piłkarzy FC Chelsea oraz brak gwiazd pokroju Beckhama nie przyciągają widzów do kanału MUTV. Koniec MUTV byłby znakiem, że inne kluby piłkarskie niekoniecznie muszą iść w tym kierunku.
W MUTV można zobaczyć między innymi:
• retransmisje spotkań (Premier League, europejskie puchary, Puchar Anglii, Carling Cup)
• pomeczowe studio, wywiady, analizy
• wiadomości sportowe (Red Hot News)
• przegląd prasy (United in the Press)
• transmisje na żywo meczów rezerw, drużyny młodzieżowej i spotkań towarzyskich
• powtórki meczów sprzed lat (Classic Match)
• reportaże, programy dokumentalne (np. "Dzień z życia...")
• konferencje prasowe, debaty z udziałem piłkarzy, działaczy, kibiców
• Kid's Clinic - lekcje futbolu udzielane przez piłkarzy dzieciom
RAMÓWKA MUTV:
THE MATCH
MUTV pokazuje wszystkie mecze United w rozgrywkach Premiership, FA CUP, Carling Cup zarówno u siebie jak i na wyjeździe z kilku godzinnym opóźnieniem. Podczas programu można zapoznać się z najważniejszymi wydarzeniami i analizą eksperta oraz byłych graczy lub obecnych, a także sztabu szkoleniowego i samych fanów.
PREMIERSHIP GAMES
MUTV jest jedynym kanałem, na którym można zobaczyć wszystkie mecze Premiership. Mecze grane w sobotę albo w niedziele są pokazywane zawsze około godziny 24:00 tego samego dnia. Natomiast mecze grane w środku tygodnia są pokazywane kilka godzin po zakończeniu spotkania.
MATCH DAY LIVE
Program prowadzony w studiu, w którym występują reporterzy, legendy klubu. W Match Day live dowiadujemy się wiadomości na temat zespołu oraz oglądamy wywiady z Sir Alexem Fergusonem, graczami, sztabem szkoleniowym oraz fanami. Program prowadzony jest przez Paddy'ego Creranda oraz Steve'a Bowera.
COUNTDOWN 2 KICK-OFF
Zapowiedź meczu Manchesteru w Premier League. W programie pokazywane są wszystkie wiadomości oraz wywiady dotyczące najbliższego meczu.
UNITED RESERVES
Tylko w MUTV można zobaczyć pełny mecz na żywo zespołu rezerw w FA Premier Reserve League. Spotkania komentują Steve Bower oraz Paddy Crerand.
THE ACADEMY
Zespół akademicki to bardzo ważna część każdego zespołu, ponieważ jest to przyszłość każdego klubu. Wychowankami akademii z Manchesteru byli m.in David Beckham, Ryan Giggs, Nicky Butt, bracia Nevillowie i Paul Scholes. Dzięki temu programowi możesz oglądać wschodzące gwiazdy i śledzić ich poczynania i postępy. W MUTV transmitowany jest każdy mecz drużyny akademickiej w rozgrywkach FA Youth Cup.
RED HOT NEWS
Program informacyjny ukazujący aktualności z Old Trafford oraz z Centrum Treningowego. MUTV zapewnia tobie wywiady z twoimi ulubionymi piłkarzami, ponieważ ma bezprecendensowy dostęp do graczy jak również członków sztabu. Dodatkową atrakcją tego programu jest szansa wygrania biletu na mecz Manchester United.
DENIS IRWIN PLAYS THE PUNDIT
Program prowadzony przez Denis Irwina, czyli legendę Manchesteru, w którym głównym tematem są analizy spotkań oraz opinie o wydarzeniach.
CRERAND & BOWER IN EXTRA TIME
Co tygodniowy program prowadzony przez Steve'a Bowera, w którym odpowiada na pytania kibiców poprzez e-maile, listy i rozmowy telefoniczne, które dostępne są dla wszystkich ludzi na globie. Wystarczy tylko zadzwonić pod numer + 44 (0)845 602 6899 lub wysłać e-mail pod adres: mutv@mutv.com
TALK OF THE DEVILS
Show, w którym fani Manchesteru dyskutują na tematy związane z klubem. Głównymi tematami rozmów są m.in aktualna forma zespołu, spekulacje transferowe. Można również zadać pytanie legendzie United i spytać ją o opinię na temat szczególnego zagadnienia.
EXCLUSIVE DOCUMENTARIES
Dokument, prowadzony za kulisami Old Trafford. Przedstawia on młodych graczy United, którzy są wypożyczeni. W programie również możemy dowiedzieć się wiele o historii Sir Bobby Charltona oraz o przeszłości całego klubu.
TERRACE TALK
Show, który daje możliwość wypowiedzi fanom na dane zagadnienia. Jeśli chciałbyś wziąć udział w dyskusji programu Terrace Talk możesz wysłać e-mail pod adres mutv@mutv.com
PREMIER CLASSICS
Program, który pozwala ponownie przeżyć klasyczne spotkania od czasów Robsona, Cantony po Beckhama, Nistelrooya.
SING WHEN YOUR WINNING
Program o zakładach bukmacherskich Betfred. Przeznaczony dla widzów, którzy mają ukończone 18 lat.
W tekście wykorzystano fragmenty artykułu J. Hanarza "Futbol(dot)TV", opublikowanego w magazynie Brief 83/08/2006
Konrad Kaźmierczak