Klauzule w kontraktach piłkarzy - wyjaśnienie

Klauzula odkupu

Zacznijmy od terminu, który bardzo często bywa wykorzystywany przez dyskutantów w rozmowach na temat potencjalnego transferu jakiegoś piłkarza. "Wpłaćmy klauzulę wykupu i będzie nasz!" - takie argumenty bardzo często są przytaczane. Warto jednak zrozumieć zasadę działania tego typu zapisów w kontrakcie.

Zacznijmy od początku. W kontrakcie piłkarza zawarte są przeróżne klauzule dotyczące konkretnych kwestii związanych z jego transferem do nowego klubu. Mogą to być: suma wynagrodzenia, sposób jego wypłacania (miesięcznie/tygodniowo), bonusy za osiągnięcie, ustalenia dotyczące opłat za hotel, w którym piłkarz początkowo mieszka, zapewnienie samochodu, itd.

W kontrakcie może znaleźć się także klauzula odkupu (ang. release clause/release fee). Jest to kwota, którą może zaoferować klub zainteresowany piłkarzem. Po zaoferowaniu takiej kwoty, klub ma prawo do rozpoczęcia rozmów z zawodnikiem. Kwota ta może się zmniejszyć np. w przypadku braku awansu drużyny do Ligi Mistrzów, spadku z ligi, itd.

Jest to swego rodzaju pozwolenie klubu sprzedającego na wcześniejsze rozwiązanie umowy z zawodnikiem, przy czym koszty rozwiązania umowy ponosi klub nabywający piłkarza.

Klauzula wykupu

Dużo bardziej skomplikowana jest sprawa klauzuli wykupu (ang. buyout clause). Jest to zapis obowiązkowy dla kontraktów piłkarzy grających w ligach hiszpańskich. Zwykle klauzule wykupu są bardzo wysokie i nie zawsze odzwierciedlają prawdziwą rynkową wartość piłkarza (klauzula wykupu w kontrakcie Cristiano Ronaldo wynosi ponoć miliard euro).

Różnica polega tutaj na tym, że nie jest to umowa zawarta pomiędzy dwoma klubami, a pomiędzy klubem i piłkarzem. Jest to kwota, którą zawodnik musi wpłacić swojemu obecnemu klubowi z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy. Taki przypadek nastąpił w sprawie Andera Herrery, który musiał zapłacić Athletikowi Bilbao 30 milionów euro, by przejść do Manchesteru United (rzecz jasna, nie wyłożył takiej kwoty z własnej kieszeni).

Może się jednak wydawać, że sprawa jest bardzo prosta, gdyż wspomnianą kwotę zawodnikowi przekazuje kupujący klub, by ten następnie przekazał pieniądze obecnemu pracodawcy. Sytuację komplikują jednak przepisy prawa. Tego typu rozwiązanie oznaczałoby, że zawodnik się wzbogacił, co z kolei wiąże się z koniecznością zapłacenia podatku (suma transferowa rośnie wtedy nawet o 47%, w zależności od progu dochodowego. Dla porównania, w przypadku uiszczenia tej kwoty przez zainteresowany klub, jest to ok. 18%). Chodzi więc o to, że piłkarz musi dosłownie wykupić swój obecny kontrakt, by móc zawrzeć umowę z innym pracodawcą.

Czy klauzule odkupu i wykupu automatycznie oznaczają transfer piłkarza?

Nie. Jeżeli klub nie zdecyduje się na sprzedaż piłkarza, mimo oferty w postaci sumy będącej klauzulą odkupu lub ją przewyższającej, może po prostu odmówić przeprowadzenia transakcji. W rezultacie takiego postępowania zawodnik oraz klub chcący go pozyskać mogą podać opornego kontrahenta do Sądu Arbitrażowego. Jest to jednak kosztowna oraz długotrwała procedura, która z pewnością nie wpływa korzystnie na samego zainteresowanego, atmosferę w szatni, nastroje wśród kibiców, itp.

Do tego procedura rozstrzygania sporu przez sąd może trwać wystarczająco długo, by upłynął termin na zarejestrowanie piłkarza w nowym zespole. Właśnie dlatego kluby wolą załatwić sprawę polubownie i zapłacić np. kwotę wyższą od klauzuli wykupu, ale gwarantującą, że transfer dojdzie do skutku. "Dogadanie się" jest dla wszystkich zainteresowanych stron dużo korzystniejsze, niż ścisłe trzymanie się zapisów w kontrakcie.

Podsumowując:

- klauzula odkupu (release clause) - klub kupujący piłkarza oferuje określoną w jego kontrakcie kwotę jego obecnemu klubowi;

Klub kupujący -> $ -> klub sprzedający

- klauzula wykupu (buyout clause) - zasada stosowana w Hiszpanii, wedle której to piłkarz wykupuje swój kontrakt od obecnego pracodawcy;

Klub kupujący -> $ -> piłkarz -> $ -> klub sprzedający

- realizacja klauzuli opiera się na dżentelmeńskiej umowie pomiędzy klubami, wedle której korzystniej się załatwić sprawę transferu poprzez drogę negocjacji, niż przez rozwiązanie sporu w Sądzie Arbitrażowym.